Agostino Pirella, «Χαριστικοί φόνοι» και ναζιστική γενοκτονία. Η ευθύνη των ψυχιάτρων. Μετάφραση: Θ. Μεγαλοοικονόμου

*Αναδημοσιεύουμε από το ιστολόγιο του Χρ. Τσαντή, ίσως το πιο εμπεριστατωμένο, από την σκοπιά της ιστορικότητας και της διαδοχής των αναφερόμενων γεγονότων, άρθρο κριτικής περιγραφής της εργαλειακής χρήσης της ψυχιατρικής επιστήμης ως «όπλο» εξόντωσης Ανθρώπων με Αναπηρία από το καθεστώς των Ναζί.

Το άρθρο του Agostino Pirella κατά μετάφραση του Θ. Μεγαλοοικονόμου,, το οποίο παραθέτουμε αυτούσιο ανευρίσκεται εδώ!

…

(Δημοσιεύτηκε στην τριμηνιαία περιοδική έκδοση της επιστημονικής ένωσης του ΨΝΑ «Τετράδια Ψυχιατρικής» Σεπτέμβρης 1994, τεύχος Νο 47).

Στο πλαίσιο μιας ιστορίας της ψυχιατρικής θεωρούμενης, όχι πλέον σαν στερεότυπης ιστορίας των ψυχιάτρων-ηρώων αλλά, σαν ιστορίας της πειθαρχικής εξουσίας πάνω στην κοινωνική παρέκκλιση και πάνω στην τρέλλα, γίνεται αναφορά στην ευθύνη των ψυχιάτρων για τη δολοφονία 200.000 αναπήρων και ψυχιατρικών ασθενών στη Γερμανία και στις κατεχόμενες ζώνες ανάμεσα στο 1939 και 1945.

Αυτή η γενοκτονία, που διαπράχθηκε με επιστημονική ακρίβεια, είχε σαν έδαφος που την εξέθρεψε τη συζήτηση της δεκαετίας του ’20 για τους «χαριστικούς φόνους» και τη ρατσιστική εκστρατεία ενάντια σε κάθε μορφή «εκφυλισμού της φυλής», που διεξήχθη και από ψυχιάτρους πολύ γνωστούς όπως ο Λεονάρντο Μπιάνκι.

Η παρέμβασή μου θέλει να είναι η έκθεση ενός ψυχιάτρου που συμμετείχε, από τη δεκαετία του ’50, στις εμπειρίες του μετασχηματισμού και του ξεπεράσματος των ψυχιατρικών νοσοκομείων στο βαθμό που είναι χώροι απομόνωσης, καταπίεσης και θανάτου. Μας έχουν συνοδεύσει σε αυτό το δύσκολο δρόμο, ψυχίατροι όπως ο εξαιρετικός φίλος Φράνκο Μπαζάλια και συνοδοιπόροι, όπως ο Μισέλ Φουκώ και ο Ρόμπερτ Καστέλ, που μ’ ένα λαμπρό τρόπο ξανάγραψαν την ιστορία της ψυχιατρικής σαν ιστορία της κρατικής τάξης, της λογικής του εγκλεισμού και της πειθαρχικής εξουσίας πάνω στη συμπεριφορά που κρίνεται «παρεκκλίνουσα».

Η ιστορία της ψυχιατρικής, από τη γέννησή της στην αστική κοινωνία στο τέλος του περασμένου αιώνα μέχρι σήμερα, ξαναγράφτηκε όχι πια σαν τυποποιημένη ιστορία των ψυχιάτρων ηρώων, σαν ιστορία των διευθυντών των ψυχιατρικών ασύλων αλλά σαν πολύ πιο πολύπλοκη ιστορία των ψυχιατρικών ιδρυμάτων, ως οργάνων προσαρμοσμένων στη λειτουργία των κοινωνικοοικονομικών ισορροπιών της περιόδου. Ιδιαίτερα ο Φράνκο Μπαζάλια ανέφερε πολλές φορές την άμεση σχέση ανάμεσα στην πλήρη απασχόληση και το κλείσιμο των ψυχιατρικών νοσοκομείων.

Ωστόσο η πολυπλοκότητα του ζητήματος δεν επιτρέπει οικονομιστικές απλοποιήσεις. Όπως έχει διαπιστωθεί, διακυβεύονται επίσης τα μεγάλα ζητήματα της κανονικότητας και της πολιτιστικής της σχετικότητας, η σχέση της με το ζήτημα των εξουσιών, η συμβολική σημασία της τρέλλας και του παραληρήματος, σαν αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης και των κυρίαρχων αξιών (ή αντίθετα σαν γκροτέσκα μίμηση της κυριαρχίας), η λειτουργία της ψυχιατρικής σαν χώρου εξάσκησης των οργανικών επαγγελματιών της κυρίαρχης τάξης και ούτω καθεξής…

21η Μάρτη: Ημέρα πολλαπλών υπενθυμίσεων…

Του Γιώργου Τσιάκαλου – Καθηγητή Παιδαγωγικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

…

Ρατσισμός και άτομα με σύνδρομο Down

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΧΑΡΑΥΓΗ στις 22 Μαρτίου 2012

Η 21^η Μαρτίου ορίστηκε ως Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Ρατσισμού. Πολλές θα είναι και φέτος οι εκδηλώσεις με τις οποίες εκατομμύρια απλοί πολίτες σε ολόκληρο τον κόσμο θα διαδηλώσουν την απέχθεια και την αντίθεσή τους απέναντι σε ένα φαινόμενο που εξαναγκάζει ανθρώπους σε υποτελή διαβίωση και ταυτόχρονα υπονομεύει τη δημοκρατία. Όμως, όπως κάθε χρόνο, πιο δυνατή θα ακουστεί και πάλι από τα ΜΜΕ η φωνή των δυνατών και των κυρίαρχων, που κι αυτοί θα στηλιτεύουν το ρατσισμό, αλλά, ως σύγχρονοι Φαρισαίοι, θα τον βλέπουν μόνο στους άλλους – ποτέ στον εαυτό τους. Αλλά ο ρατσισμός είναι αποτέλεσμα της πολιτικής των ισχυρών του κόσμου, ακόμη και όταν η πολιτική τους αυτή χαρακτηρίζεται «απλώς» από παραλείψεις όσων θα έπρεπε και θα μπορούσαν να γίνουν αλλά δεν έγιναν, επειδή αφορούσαν τους πιο αδύναμους και ανίσχυρους της κοινωνίας.

Στις σκέψεις αυτές οδηγείται κανείς συνειρμικά όταν αναλογιστεί ότι η 21^η Μαρτίου ορίστηκε να είναι, επίσης, Hμέρα Αλληλεγγύης με τα Άτομα  με Σύνδρομο Down. Φυσικά, πολλοί θεωρούν ότι πρόκειται για τυχαίο γεγονός, σύμπτωση, σαν αυτές του παράλληλου εορτασμού αγίων που δεν είχαν καμιά σχέση μεταξύ τους.

Αυτονόητες Υπομνήσεις: Ναζιστικό Ολοκαύτωμα.

Η 27^η Ιανουαρίου έχει καθιερωθεί ως η ημέρα υπενθύμισης των θυμάτων του Ναζιστικού Ολοκαυτώματος και των επιζωσασών της δύνης του…

Πέραν της ημερολογιακής μνείας της απελευθέρωσης από τα Ρωσικά στρατεύματα του στρατοπέδου συγκέντρωσης του Άουσβιτς στις 27 Ιανουαρίου 1945, η συγκεκριμένη ημερομηνία αποτυπώνει ως σημαίνον την ιστορικότητα της ναζιστικής βαναυσότητας απέναντι στην ανθρώπινη φύση.

Επειδή λοιπόν οφείλουμε να μην ξεχνάμε και να μην υποβαθμίζουμε την πραγματικότητα των γεγονότων αντιγράφουμε αυτούσιο ένα χαρακτηριστικό περιγραφικό απόσπασμα ιστορικής καταγραφής της εφαρμοστέας από το ναζιστικό καθεστώς τεχνολογίας πληθυσμιακής διαχείρισης, προς τον σκοπό του ελέγχου και της επίτευξης φυλετικής καθαρότητας του γερμανικού λαού με όρους «κανονικοποίησης» από το βιβλίο του Ζήση Παπαδημητρίου «Ο Ευρωπαϊκός Ρατσισμός’ ενώ για μία εμβάθυνση στις ναζιστικές πρακτικές βιοπολιτικής εξόντωσης των Ανθρώπων με Αναπηρία συστήνουμε ανεπιφύλακτα τη μεταανάγνωση του άρθρου του Αντώνη Σκορδίλη «Το Ολοκαύτωμα των Ατόμων με Αναπηρία στα χρόνια του Ναζισμού».